DİZ KAPAĞI ÇIKIĞI
Travma sonrasında yetersiz tedavi sonucunda patella çıkığı sık sık tekrarlayabilir.Çıkık sonucu yumuşak dokular esneyerek iyileştiği için, tekrarlayan çıkıklar çok daha basit hareketler sonrası olabilir .Bazende zorlama olmadan günlük hareketler sonucunda sıklıkla altta yatan gelişimsel kemik ve yumuşak doku sorunları nedeniyle patella çıkığı oluşabilir. Eklemi çevreleyen yumuşak dokuların aşırı gevşek olması, bacak diziliminin dışarı doğru olması, patella kemiğinin femur kemiği üzerinde seyrettiği oluğun sığ olması gibi nedenler çıkık olma riskini artırır.
Diz kapağı çıkığının belirtileri nelerdir?
Dizde ani bir dönme hareketi sonrası şiddetli ağrı ile birlikte kişiler, patella kemiğinin dizin dışına doğru kaydığını hissederler. Kısa süre içinde eklem içi kanamaya bağlı dizde şişlik ve hareket kısıtlılığı meydana gelir. Sıklıkla kişi dizini uzattığında patella kemiği yerine oturur, bazende bazı hastalar kendileri iterek diz kapağını yerine koyduklarını tarif ederler. Hastalar acil servise başvurduklarında diz kapağı yerinde olduğu için,tanı konusunda sıkıntılar ortaya çıkabilir. Yanlışlıkla menisküs veya bağ yaralanması olarak değerlendirilebilir. Çıkık sırasında oluşabilecek kıkırdak ve kemik kırıklarına bağlı eklemde serbest parçalar, ağrı yatıştıktan sonra diz hareketleri sırasında takılma ve kilitlenme gibi belirtilere yol açabilir.
Diz kapağı çıkığının tedavisinde ne yapılmalıdır?
Şiddetli diz yaralanması olan bireylerde, ilk yardım olarak buz ve bandaj uygulaması yapılmalıdır. Acil serviste çıkık ise yerine oturtulur.Sonrasında alçı uygulaması veya dizlik verilebilir.Acil tedavi yapıldıktan sonra, kesin tedaviyi planlamak için bazı tetkikler yapılmalıdır. Bu tetkikler arasında röntgen filmleri, manyetik rezonans görüntüleme ve bilgisayarlı tomografi incelemeleri vardır
Tekrarlayan çıkıklar, eklem kıkırdağında geri dönüşü olmayan hasarlara yol açabilir. Bu durum, eklemde genç yaşta artroz (kireçlenme) ile sonuçlanabilir. Tedavinin amacı, tekrarlayan çıkıkları önlemek ve eklemde ilerleyici kıkırdak hasarını engellemektir.
Birkaç haftalık dizlik uygulaması sonrasında diz hareketlerinin kazanılması ve kas güçlendirmeye yönelik rehabilitasyon programı başlar.İlk çıkık olduktan sonra, eklem içinde serbest büyük kıkırdak veya kemik kopması olan, patellanın hala yarı-çıkık durumda olduğu, altta yatan gelişimsel yumuşak doku veya kemik bozukluğu olan hastalarda cerrahi tedavi tercih edilir.