Diz artroplastisi, diz ekleminin ağrısının geçmesi ve fonksiyonlarının yenilenmesine yardımcı olur. Prosedür, diz eklemi kemiklerinin eklem yüzeyini uygun şekilde keserek yüzeye metal alaşımlardan, araya ise yüksek dereceli plastiklerden ve polimerlerden yapılmış bir yapay eklem (protez) ile değiştirmeyi içerir.
Diz protez sizin için uygun olup olmadığının belirlenmesinde, ortopedi cerrahı dizinizin hareket, stabilite ve kuvvet aralığını değerlendirir. X-ışınları hasarın boyutunu belirlemeye yardımcı olur.
Doktorunuz, yaşınızı, kilonuzu, aktivite düzeyinizi, diz şeklinizi ve genel sağlığınızı dikkate alarak çeşitli diz protezi ve cerrahi teknikler arasından seçim yapabilir.
diz protez amacı nedir?
Diz cerrahisinin en yaygın nedeni, osteoartritin neden olduğu ciddi ağrıyı azaltmaktır. Diz protez cerrahisine ihtiyaç duyan kişiler genellikle yürüme, merdiven çıkma ve oturup kalkmada problem yaşamaktadır. ilerleyen dönemlerde dinlenmede de diz ağrısı vardır.
diz protez öncesi hazırlıklar nelerdir?
Doktorunuz veya anestezi uzmanınız, ameliyattan önce bazı ilaçları ve diyet takviyeleri almayı bırakmanızı tavsiye edebilir. Muhtemelen ameliyat saatinden ortalama 8-12 saat önce hiçbir şey yememeniz talimatı verilecektir.Ameliyat öncesi genel muayene sonrası kan tahlilleri ve gerekli bölüm konsültasyonları yapılır.Ameliyat öncesi zaman varsa egzersız programı verilir bu hastanın kasların erken toparlamasına yardımcı olur.
İşlemden sonra birkaç hafta koltuk değneği veya bir yürüteç kullanmanız gerekebilir, evde ilk zamanlar merdiven çıkma zor olabileceğinden tek katta bir yaşam alanı yaratın.Alaturka bir tuvalete sahipseniz, tuvalet düzenlemesi önerilir.Ev içinde gevşek halıları ve paspasları çıkarın.
Hastanede ameliyat öncesi yapılacaklar.
Diz protez ameliyatında regional ve genel anestezi kullanılır. Anestesi doktoru aneztesi biçimine karar verir.Bizim önerdiğimiz yöntem de diz protezlerinde belden epıdural aneztesi ile sadece bacakları uyuşturarak ve sonrasında belden ilaç vererek ameliyat sonrası ağrısız geçmesi sağlanır.
Ameliyat sonrası enfeksiyonun önlenmesine yardımcı olmak için, işlem sırasında, sonrasında intravenöz bir antibiyotik verilecektir.
Ameliyat sırasında
Diziniz amelıyatta eklemin tüm yüzeylerini ortaya çıkarmak için diz kıvrık olacaktır. 10-15 cm uzunluğunda bir kesi yapıldıktan sonra, cerrahınız dizkapağınızı dış yana çevırır ve hasarlı eklem yüzeylerini keser.
Eklem yüzeylerini hazırladıktan sonra, cerrah yapay eklemin parçalarını ekler. Kesimi kapatmadan önce, dizinizi bükerek döndürür ve uygun işlevi sağlamak için test eder. Ameliyat yaklaşık iki saat sürer.
Amelıyat sonrası
Hasta servise çıkarılır.Serviste antibiyotık ve ağrı kesiciler yapılır.Amelıyat sonrası en kısa zamanda hareketler başlanır.Hastanede kaldığınız süre boyunca, bacak ve ayak bileğinizi hareket ettirmeye çalışmak iyidir, bu da bacak kaslarınıza kan akışını arttırır ve şişlik ve kan pıhtılarını önlemeye yardımcı olur. Hastaya kan sulandırıcı iğne ve gerekırse anti embolizm çorabı verilir.
Sık sık solunum egzersizleri yapmanız istenecek ve aktivite düzeyinizi kademeli olarak artıracaksınız.
Ameliyattan bir gün sonra, bir fizyoterapist yeni dizinizi nasıl kullanacağınızı gösterecektir. Hastaneden ayrıldıktan sonra evde ya da merkezde fizik tedaviye devam edeceksiniz.
Egzersizlerinizi, talimatlara göre düzenli olarak yapın. En iyi iyileşme için, yara bakımı, diyet ve egzersiz ile ilgili tüm bakım ekibinizin talimatlarına uyun.
Diz protez sonrası sonuçlar
Diz protez yapılması ağrıyı azaltır, hareketliliği arttırır ve daha iyi bir yaşam kalitesi sağlar. Çoğu diz protez ömrü 15 yıldan fazla sürmesi beklenir.
Ameliyattan üç ila altı hafta sonra, genellikle alışveriş ve hafif temizlik gibi günlük aktivitelerin çoğunu sürdürebilirsiniz.
İyileştikten sonra yürüyüş, yüzme, golf ya da bisiklet gibi çeşitli düşük etkili aktiviteler gerçekleştirebilirsiniz. Ancak, koşu, atlama, tenis ve sporla uğraşma veya atlama gibi daha yüksek etkinliklerden kaçınmalısınız. Spor veya hareket sınırlarınızı ile ilgili olarak doktorunuzla konuşun.
Riskler
Diz protezi ameliyatı, herhangi bir ameliyat gibi, risk taşır. Enfeksiyon,bacak damarında veya akciğerlerde kan pıhtıları, Kalp krizi inme ,Sinir hasarı görülebilir.Bunların oranı %1-3 arasıdır.
Enfeksiyon belirtileri
- Ateş (38.5 üstü)
- Cerrahi alandan akıntı dizde kızarıklık, hassasiyet, şişlik ve ağrı artışı
Enfekte bir diz replasmanı genellikle bakterileri öldürmek için yapay parçaları ve antibiyotikleri çıkarmak için ameliyat gerektirir. Enfeksiyon temizlendikten sonra yeni bir diz kurmak için başka bir ameliyat yapılır.
KALÇA PROTEZİ
Kalça protezinde cerrah kalça ekleminin hasarlı kısımlarını çıkarır ve bunları genellikle metal, seramik ve çok sert plastikten yapılmış parçalar ile değiştirir. Bu yapay eklem (protez), ağrıyı azaltmaya ve hareketleri iyileştirmeye yardımcı olur.
Total kalça artroplastisi olarak da adlandırılan kalça protezi ameliyatı, kalça ağrısından artık günlük aktiviteleri yapamaz duruma geldiğinde ve ilaçlarda yardımcı olmuyorsa yapılmalıdır.
Kalça protez sebebleri
kalça protezi ameliyatını gerektiren durumlar şunlardır:
- Osteoartrit.(kalça kireçlenme) Yaygın olarak aşınma ve yıpranma artriti olarak bilinen osteoartrit, eklemi kaplayan kıkırdağa zarar verir ve yüzey bozulma sonucu eklemler düzgün hareket edemez.Osteartrıt sebebi eski travmalar, geçirilen hastalıklar sonucu olabılır.
- Romatoid artrit.(Romatizmal hastalık) Aşırı aktif bir bağışıklık sisteminin neden olduğu romatoid artrit, kıkırdağı ve zaman zaman altta yatan kemiği erozyona uğratabilecek ve hasar görmüş ve deforme olmuş eklemlere neden olabilecek bir tür iltihaplanma meydana getirir.
- Osteonekroz. Kalça ekleminin top kısmına yetersiz kan akışı varsa, kemik çökebilir ve deforme olabilir.
Aşağıdaki durumlarda kalça protez olmayı düşünebilirsiniz:
- ilaçlara rağmen geçmeyen ağrı
- yürürken destek cihazı kullanmanız
- Uyku bozukluğuna yol açan şikayetler
- günlük hayatınızı bozan ağrı ve hareket kısıtlılığı
Ameliyat önce hazırlıklar
ortopedi cerrahı şikayetlerinizi dinledikten sonra yaptığı muayenede kalçanızdaki hareket aralığına ve çevredeki kasların kuvvetine ve diğer extremite muayenesi yapar. Sonrasında kan testi, bir Xray ve muhtemelen MRI istenir.
Bu preoperatif değerlendirmede, prosedür hakkında doktorunuzla konuşup ameliyattan önceki haftada hangi ilaçları kullanıp kullanamayacagınızı sormanız gerekmektedir.
Hastanede ameliyat öncesi yapılacaklar
hastanede serviste yatağa alındıktan sonra , kıyafetlerinizi çıkarmanız ve bir hastane elbisesi giymeniz istenecektir.Hemşire hanım size ön bilgiler verip hazırlığınıza yardımcı olacaktır.Heyacanlı iseniz sakınlestırıcı verilir.Anestesi doktoru yatagınızda ziyaret edip belden spinal aneztesi hakkında bilgi verecektir.
Ameliyat sırasında
Kalçanın ön veya yan tarafına, doku katmanları boyunca bir kesi yapılır.sonra kemiğe ulaşınca kemık kesilerek hastalıklı ve hasar görmüş kemik ve kıkırdaklar temizlenir.Hasarlı soketi değiştirmek için protez soketini pelvik kemiğinize vida ile sabitleriz.Uyluk kemiği içine takılan protez ile uyluk kemiği başı değiştirilir.Sonra üst alt protez uyumu ve hareketlerı kontrol edilerek operasyona son verilir.
Ameliyat sonrası
Ameliyattan sonra, serviste sağlık personeli kan basıncınızı, nabzınızı, uyanıklığınızı, ağrı veya konfor seviyenizi ve ilaç ihtiyacınızı izleyecektir.Ameliyatınızın 1-2 günü ayaga kaldırılıp cihaz yardımı ile yürütülecektir.Ameliyat sonrasında, kompresyon çorapları giyilmesi, kanın bacak damarlarında birikmesini engelleyerek, pıhtıların oluşma şansını azaltır. Ameliyattan sonra kan sulandırıcı iğne yapılır ve ne kadar hızlı yürüdüğünüze, ne kadar aktif olduğuna ve genel kan pıhtılaşma riskinize bağlı olarak, ameliyattan birkaç hafta sonrada kullanılır.Fizyoterapist, hastanede ve evde iyileşmeyi hızlandırmak için yapabileceğiniz bazı egzersizler konusunda size yardımcı olur.Aktivite ve egzersiz eklem ve kaslarınızın kullanımını yeniden kazanmak için hergün düzenli bir şekılde yapılmalıdır. Fizyoterapistiniz güçlendirme ve hareketlilik egzersizlerini önerecek ve walker, baston veya koltuk değnekleri gibi bir yürüyüş yardımcısının nasıl kullanıldığını öğrenmenize yardımcı olacaktır. Evde size birkaç hafta günluk ihtıyaçlarınıza yardımcı gerekmektedir.Gündelik eşyaları bel seviyesine yerleştirin, böylece eğilmeye veya yukarı çıkmanıza gerek kalmaz.Tuvalet yükseltici gibi evinizde hayatınızı kolaylastıracak bazı değişiklikler yapmayı düşünün.
Ameliyattan 2-3 hafta sonra, basıt günlük aktıvıteleri tek basınıza yapabilirsiniz. Tam güce ulaşma ve iyileşme genellikle 3-6 ay arasında gerçekleşir.
Kalça protez sonrası olusabilecek sorunlar
Ameliyattan sonra bacak damarlarında pıhtı oluşabilir. Bu tehlikeli olabilir çünkü bir pıhtı parçası akciğerinize, kalbinize veya nadiren beyninize gidebilir.
Enfeksiyonlar, insizyon yerinizde ve yeni kalçanızın yakınındaki daha derin dokularda meydana gelebilir. Enfeksiyonların çoğu antibiyotiklerle tedavi edilir, ancak protezinize yakın büyük bir enfeksiyon, protezin çıkarılması ve yerine takılması için ameliyat gerektirebilir.
Ameliyat sırasında kalça ekleminizin sağlıklı kısımları kırılabilir. Bazen kırıklar o kadar küçüktür ki, kendi başlarına iyileşirler, ancak daha büyük kırıkların teller, iğneler ve muhtemelen bir metal plaka veya kemik greftleri ile düzeltilmesi gerekebilir.
Bazı pozisyonlar, yeni ekleminizin topunun, özellikle ameliyattan sonraki ilk birkaç ayda yerinden çıkmasına neden olabilir. Kalça yerinden çıkarsa, genellikle stabilize etmek için ameliyat gerekir.
Gevşeme yeni implantlarda nadir olmakla birlikte, yeni ekleminiz kemiğinize sağlam bir şekilde sabitlenmeyebilir veya zamanla gevşeyebilir ve kalçalarınızda ağrıya neden olabilir. Sorunu düzeltmek için ameliyat gerekebilir.
Total omuz artroplastisi , sıklıkla omuz ekleminin artrit veya dejeneratif eklem hastalığının son aşamasında veya daha seyrek olarak parçalı kırıklar sonrası olan şiddetli ağrı ve sertliği tedavi etmek için son derece başarılı bir prosedürdür .
Omuz protezin asıl amacı, hareketleri, gücü, fonksiyonu geri kazandırma ve hastaları mümkün olduğu kadar normal bir aktivite seviyesine döndürme ve ağrıyı geçirmektir.
Omuz artroz(kireçlenme) omuzda topun ve soketin normalde pürüzsüz olan kıkırdak yüzeylerinin ortadan kalkması ile oldukça ağrılı olabilir.
Ameliyatta hasarlı humerus başının metal bir topla değiştirilmesi ve glenoid’e (“soket” denir) yeni ve pürüzsüz bir plastik yüzey yerleştirilmesidir.
Omuz protez sebebleri
Omuz protez için en sık sebeb, dinlenme , ağrı kesiciler ve injeksiyon gibi non-operatif tedavi ile kontrol edilemeyen artrit nedeniyle omuz ağrısıdır . ,İlerleyici omuzda sertlik ve hareket kaybına geçmeyen ve artan ağrı eşlik eder.
Omuz ekleminin durumunu belirlemek için önce X-Ray çekilir.Bunun yanında kemik kalitesini ve rotator manşon tendonu gibi önemli çevre yapılarının durumunu da değerlendirmek için BT ve MRI gerekli olabilir. .
omuz protezden önce yeterli süre istirahat,steroid injeksiyon, ilaç,fizik tedavi , hatta omuz artroskopi uygulanabilir. Omuz artroskopisi, minimal invaziv olduğu için çekicidir, artritli omuzda çok sınırlı bir rol oynar, ancak eklemin erken evre kireçlenmelerde faydalıdır.
omuz protez uygulanmaması gereken hastalar
*Semptomları cerrahi için yetersiz olan hastalar
*Rotator manşet ve deltoid kasların kaybı veya felci olan hastalar
*Aktif enfeksiyonu olan hastalar
*Eklemi etkilemiş olan sinir sisteminin ilerleyici bir hastalığı olan bazı hastalar
Ameliyat öncesi hazırlıklar
Ameliyattan önce aspirin gibi kan sulandırıcılar 1 hafta önce kullanmayı bırakmalısınız . Ameliyattan önce bir dizi test planlanacaktır.
Hastanede
Tırnaklarda oje varsa çıkarılmalıdır. Tüm mücevher, gözlük, protez, peruk ve kontakt lensleri çıkarmanız istenecektir.
Hemşireler, kan basıncınızı, nabız, sıcaklığınızı ve ameliyat öncesi ilaçlarınızı vererek sizi ameliyat için hazırlar .
Regional aneztesi veya genel anestezi,yapılır. Operasyon sırasında, hasta “plaj sandalyesi” ya da oturuş pozisyonuna yerleştirilir.Ayrıca, sizi sakinleştirecek IV ilaçlar da verilecektir.
Ameliyat
Cerrah, deltoid ve pektoral kasları ayırarak, artritik bölümler çıkarıldıktan sonra, cerrah implant soketini, bilye ve gövde parçalarını sokar, rotator manşet kasını kapatır ve diker, ardından bir omuz kol bandaj uygulanır.
Post operatif hastane yatışı
Odanıza nakledildikten ve yatağınıza yardım ettikten sonra, hemşireniz durumunuzu değerlendirecek – hayati belirtilerinizi, pansumanızı ve elinizin hareketlerini ve hislerini kontrol edecektir.
Omuz cerrahisi ağrılı olduğundan, ağrı kontrolü çok önemlidir. Ameliyattan sonraki ilk 24 saat boyunca düzenli olarak ağrı kesici ilaç alacaksınız
Hastaneye yatışınız sırasında, yataktan kalkıp etrafta dolaşmaya teşvik edilirsiniz. Fizyoterapist, belirli egzersizleri hastanede ve evde öğrenmenize yardımcı olacaktır. Omuz protezinin başarılı bir sonuç alması , egzersizlerinizin yoğun performansına büyük ölçüde bağlıdır.Ameliyattan sonraki ilk gün, pasif germe egzersizleri yapmak için günde iki kez fizik tedaviye başlayacaksınız hastaneden taburcu olduktan sonra uzun süreli fizik tedavi gerekecektir. . Bu ağrıyı hafifletir ve tedavide daha iyi performans göstermenizi sağlar.
Taburcu olduktan sonra
*Ameliyat bölgesini kuru tutun
*Artmış şişlik veya akıntı için insizyonu kontrol edin.
*Taburcu edildikten sonra reçete verilecek ve 10-14 gün sonra sütürü almak randevu verilecektir.
*Hekim size özel önlemler ve faaliyet sınırlaması konusunda tavsiyede bulunur.
*Operasyondan tam fayda sağlamak için 6 ay ile 1 yıl arası sürebilir..
Olası Komplikasyonlar
En sık görülen komplikasyonlar arasında omuz sertliği, instabilite , enfeksiyon, sinir hasarı ve glenoid gevşeme yer alır.