Karpal tünel sendromu, el bileğinizin kemikleri içindeki dokuların iltihaplanması sonucu median sinir çevreleyen tünelin daralması sonucu oluşan sinir sıkışması durumudur. Hasta elin 1-2-3 parmaklarda uyuşma hisseder.
Karpal tünel sendromu, cerrahi olmayan tedavilere cevap vermediğinde ameliyat önerilir. Karpal tünel sendromu cerrahisi genellikle lokal anestezi altında (uyanık olacaksınız) uygulanan bir ayakta tedavi prosedürüdür, ancak rahatlama için sedasyon eklenebilir. Ameliyattan sonra, kısa bir rahatsızlık 24 ila 72 saat sürer. Bununla birlikte, hastalar genellikle ameliyattan sonraki 1-2 gün içinde rahatlama hisseder. Dikişler ameliyattan sonra 10 ila 14 gün sonra alınır.
Karpal tünel hakkında yanlış bilinenler;
*Karpal tünel sendromu sadece ofis çalışanları gibi zor işlerde çalışanlarda olur(Gerçek:Herkes karpal tünel sendromu alabilir, ancak 20 yaşından önce olağan dışıdır. Karpal tünel sendromu olma şansı yaşla birlikte artar. Kadınlarda karpal tünel sendromu olma şansı biraz daha yüksektir)
*Karpal tünel sendromunu tedavi etmek için ameliyattan uzun zaman geçmesi gerekir. ( Gerçek :Ameliyattan sonra parmak hareketlerinin ve semptomların rahatlaması genellikle 2 hafta içinde görülür)
*Cerrahi genellikle işe yaramıyor.( Gerçek : Cerrahi,% 90’ın üzerinde, yüksek bir başarı oranına sahiptir.)
Karpal tünel sendromu sıklıkla tekrarlar. (Gerçek :tekrarlama nadir)
Kübital tünel sendromu, dirseğin iç kenarından geçen ulnar siniri etkileyen bir durumdur. Bu bölgede sinir genellikle kaslar, bağlar, fasya ve kemiğin oluşturduğu kübik tünel olarak adlandırılan, oldukça dar olan bir geçitten geçer.Sıkışma geliştiğinde küçük parmak ve yüzük parmağının yarısına kadar uyuşma ve his kaybı hissedilir. Sıkışma gevşetilmezse elde kalıcı hasara sebeb olur.
Basit sinir serbesleştirilmesi
Dirseğin iç kenarındaki iki kemik çıkıntısı arasında yapılan deri kesisi sonrasında . Sinir tünel boyunca (yaklaşık 8-10 cm), tüm sıkıştırma noktaları gevşetilir.
Medial Epikondilektomi
Bu yöntem genellikle sinirin serbest bırakılmasına ek olarak dirseğin iç tarafında bir kemik çıkıntı ( epikondil) kesilir. Medial epikondilin çıkarılmasıyla, ulnar sinir, kemik yumrudan baskı olmaksızın kübik tünel boyunca kayabilir. Operasyon genellikle 30-45 dakika sürer.
Ulnar Sinir Transpozisyonu
Bu operasyonla, ulnar sinir dirseğin arkasındaki tünelinden, kaslardan oluşturulan dirseğin ön tarafındaki tamamen yeni bir tünele nakledilir.
Brakiyal pleksus, boyundan omzunuza, kolunuza ve elinize sinyaller gönderen sinir ağıdır. Futbol,güreş gibi temas sporlarında minör brakiyal pleksus yaralanmaları olabilir. Bebekler bazen zorlu doğum sırasında brakiyal pleksus yaralanmaları görülebilir. İnflamasyon veya tümörler gibi diğer durumlar, brakiyal pleksusu etkileyebilir.En şiddetli brakiyal pleksus yaralanmaları genellikle oto veya motosiklet kazalarından kaynaklanır. Ciddi brakiyal pleksus yaralanmaları sonucunda kolunuzda fonksiyon ve his kaybıyla felç oluşabilir.Tanıda genellikle EMG ve Manyetik rezonans görüntüleme (MRG) kullanılır.Tedavide sinir greftleri, sinir transferleri veya kas transferleri gibi cerrahi prosedürler, fonksiyonun geri kazanılmasına yarar.
Uyluğunuzun dış yanında karıncalanma, uyuşma ve yanma hissi ile karakterize bir durumdur. Meralgia parestetica’nın nedeni, dış kalça yüzeyine his veren lateral femoral kutanöz sinir sıkıştığında veya sıkıştığında oluşur. Lateral femoral kutanöz sinir tamamen duyusal bir sinektir ve bacak kaslarınızı kullanma yeteneğinizi etkilemez.
Sıkı giysiler, obezite veya kilo alımı ve gebelik meralgia paresthetica’nın yaygın nedenleridir. Bununla birlikte, meralgia parestetica da lokal travma veya diyabet gibi bir hastalığa bağlı olabilir.
Tedavide daha gevşek kıyafet giymek,kilo vermek,ağrıkesiciler vardır.
Şikayetler 1-2 aydan uzun sürerse veya ağrı şiddetli ise, Kortikosteroid enjeksiyonları, trisiklik antidepresanlar,Gabapentin veya pregabalin verilir.Bunlarada yanıt vermezse siniri dekomprese etmek için ameliyat düşünülür.
Köprücük kemiği ile 1. kaburganın arasındaki boşluktaki kan damarları veya sinirler sıkıştığında oluşan bir bozukluk grubudur.İki farklı tipi vardır.Nörojenik ve vaskuler tip torasik çıkış sendromu. Nörojenik tipte brakiyal pleksusun sıkışır.karakterizedir. Vaskuler tipte köprücük kemiği (klavikula) altında bir veya daha fazla ven (venöz torasik çıkış sendromu) veya arterler (arteryel torasik çıkış sendromu) sıkışır.
Torasik çıkış sendromunun yaygın nedenleri arasında, bir trafik kazasından kaynaklanan fiziksel travma, iş veya sporla ilgili faaliyetlerden kaynaklanan tekrarlayan yaralanmalar, bazı anatomik kusurlar (ekstra kaburga gibi) ve gebelik yer alır. Bazen doktorlar torasik outlet sendromunun nedenini belirleyemezler.
Torasik sıkışma sendromunda hastalarda kolda veya parmaklarda kas kaybı,uyuşma, ağrı ,vaskuler tipte benzer bulgular yanında soğuk parmaklar, aktivite ile kol yorgunluğu görülür.
Tanıda Röntgende ekstra bir kaburga (servikal kaburga) ortaya çıkabilir. Bilgisayarlı tomografi veya MRI , Elektromiyografi (EMG).Bunun yanında girişimsel olarak Anjiyografi yapılabilir.
Torasik çıkış sendromu tedavisi genellikle fizik tedavi ve ağrı kesici önlemleri içerir. Şiddetli bulgularda operasyon düşünülür.
.
Refleks sempatik distrofi olarak da adlandırılmıştır. Şiddetli acı, Şişme, Sertlik ,Deride renk bozulması veya anormal terleme 4 ana bulgusudur.Omurilik seviyesinde, ağrı reseptörlerini hassaslaştıran kimyasal bir değişimin olduğuna inanılmaktadır. Acı reseptörleri duyarlı hale getirildiğinde, cilde hafifçe dokunmak bile acı verici bir uyarana dönüşebilir.Travma veya cerrahi girişim sonrası gibi çeşitli nedenlerle tetiklenebilir. Endişeli veya depresif olan hastalarda daha sık görülür.
Tedavide ilaç( ağrı kesiciler ve antidepresan ilaçlar) kullanımın amacı ağrı döngüsünü kırmak ve iltihabı kontrol etmektir. Fizik tedavi ve TENS uygulanır.Ayrıca boyundaki sinirler etrafına veya koldaki damarlara enjekte edilen sempatik bloklar da yapılabilir.Bunun yanında ağrıyı engellemek için sinir çevresine lokal anestezik kullanılır.
Durum aylarca yıllarca sürebilir. Hastaların % 75’i normale döner. Hastaların yaklaşık % 15’inde orta derecede kalıcı,% 10’unda ciddi kalıcı sakatlık vardır.
“Tenisçi dirseği” genellikle tenis oynamakla ilgili olmayan genel bir terimdir.Tenisçi dirseği genellikle dirsekte ağrıyla sonuçlanan önkol kaslarının aşırı kullanımından kaynaklanan bir durumdur.
Tenisci dirseği kan testi veya röntgen ile teşhis edilemez. Bu durum, doktorunuza verdiğiniz ağrı (klinik öykü) ve fizik muayene sırasında elde edilen bulguların tanımlanmasıyla konur. Ultrason veya MRI ile doğrulanabilir
Tedavide istirahat etmek, etkilenen bölgeye buz uygulamak,ağrı kesiciler almak,aktiviteler için önkolda bir tenisçi dirsekliği kullanılması ve gece istırahat el bilek atel kullanmak vardır.Ayrıca son olarak dirseğe kortızon uygulanması vardır.
Tenisçi dirseği olan hastaların% 90-95’i daha önce tarif edilen tedavi planı ile iyileşir.Bununla birlikte, hastaların yaklaşık% 5’i “konservatif” tedavi ile daha iyi olmayacak ve dirsek etrafındaki yaralı kas-tendon ünitesini onarmak için ameliyat gerektirecektir. Ameliyat geçiren hastaların %80-90’ ı iyileşecektir.
Tekrarlayan hareket gerektiren görevleri olan kişilerde ve osteoartrit , romatoid artrit , gut veya diyabet olan hastalarda daha sıktır.Hastalar parmakları büküldüğünde ağrı ve sertlik hissederler.İlerleyen durumlarda parmak bükük pozisyonda kilitlenir ve diğer el yardımıyla hafifçe düzeltilir.
Hafif olgularda, ilk adım parmakları dinlendirmektir.Şikayetler devam ederse, ağrı kesiciler verilir veya steroid enjeksiyon yapılabilir.Tedavilere cevap vermezse veya tekrarlamaya devam ederse, ameliyat önerilebilir. Ameliyat lokal anestezi altında yapılır (uyanık olursunuz, ancak rahatlık için sedasyon yapılabilir) ve hastanede kalış gerektirmez.Ameliyat sırasında, tendonların geçtiği kılıfta küçük bir kesim yapılır. Kılıfın kesilmesi ile etkilenen parmakların tendonları etrafındaki boşluğu genişletilir.
De Quervain’in tenosinoviti, başparmağı hareket ettiren el bileği tendonlarını etkileyen ağrılı bir durumdur. Bileğinizi döndürdüğünüzde, bir şey aldığınızda veya yumruğunuzu kapattığınızda ağrı hissedebilirsiniz.
De Quervain’in tenosinovitinin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, başparmağı sürekli kullanılması el bileği tünelinde tendonların sıkışmaya yol açtığı düşünülmektedir.
Tanıda baş parmağınızı avucunuzun içine geçirdiğiniz ve bileğinizi aşağıya doğru hareketinde ağrı hissederseniz ( Finkelstein testi) muhtemelen De Quervain’in tenosinoviti olduğunuz düşünülür.Röntgen gibi tanısal görüntüleme testlerinin de, Quervain’in tenosinovitini teşhis etmek için genellikle gerekli değildir.
Tedavide tendonları sabit tutmak için bir atel verilir ve ayrıca buz ve ilaç kullanılması uygundur.
Medikal tedaviye yanıt vermezse etkilenen tendon veya tendonları çevreleyen kılıfı açarak serbest bırakmak ve tendonların serbestçe kaymasına izin vermek için cerrahi uygulanır.
Parmağınızı yukarı doğru kaldıran tendon (ekstansör tendon) hasar gördüğünde mallet finger(çekıç parmak) olarak tanımlanır.Bir top veya başka bir nesne, parmağın ucuna çarptığında veya zorla kıvırırsa bu kuvvet parmağın ekstansör tendonunu yırtar.Tanı da kişi parmağın ucu kaldıramaz ve kendi gücüyle düzleştiremez. Ayrıca kemik kırığı eşlik ediyor mu diye emin olmak için röntgen çekılır.Çekiç parmak yaralanmalarının çoğunluğu ameliyatsız tedavi edilebilir. Tedavide birçok farklı splint çeşidi vardır. Amaç parmak ucunu tendon iyileşene kadar düz tutmaktır. Çoğu zaman, bir splint sekiz hafta boyunca tam zamanlı olarak giyilir.Kırıklar eşlik ediyorsa ve yeterli parmak ekstansiyonunu düzeltmede cerrahi olmayan tedavi başarılı olmazsa cerrahi düşünülebilir. Hasarlı tendonun cerrahi tedavisi, gerilmiş tendon dokusunun sıkılaştırılması, tendon greftleri kullanılması veya eklemi düz bir şekilde kaynatmak olabilir.
Ganglion kistleri, eklem veya tendonlara komşu olarak ortaya çıkan el ve el bileğinde çok yaygın şişliklerdir.. En sık rastlanan yerler bileğin üst kısmıdır . Ganglion kisti genellikle bir sap üzerindeki bir su balonuna benzemektedir ve içi şeffaf sıvı veya jel ile doludur.
Bu kistlerin çoğu zorlama ile tendon ve eklem sıvısının birikmesi ile oluşur. Her yaşta hastada görülürler. Bu kistler kanser değildir ve diğer bölgelere yayılmayacaktır.
Tanı genellikle şişliğin konumuna ve görünümüne dayanır.Röntgen genellikle bitişik eklemlerdeki sorunlar için istenebilir. Manyetik rezonans görüntüleme (MRG) gibi ultrason veya diğer gelişmiş görüntüleme teşhisi doğrulamakta yardımcı olabilir.
Birçok durumda, bu kistler, özellikle ağrısızlarsa, sıklıkla kendiliğinden yok olduklarından gözlenebilir. Kist ağrılı hale gelirse, aktiviteyi sınırlarsa veya medikal tedaviye yanıt vermezse operasyon düşünülür.
Cerrahi, kistin eklem kapsülü veya tendon kılıfının bir kısmı ile birlikte çıkarılmasını içerir.
Kemik, kas, tendon ve deri gibi dokular arasında yer alan yağlama sıvısı ile dolu bursa adlı küçük bir kese vardır. Bursa sürtünmeyi azaltmaya yardımcı olur. Vücudunda 150’den fazla bursa vardır. Bursit bursa iltihaplandığında ortaya çıkar; Bu acı ve rahatsızlık ile sonuçlanır.Bursit sıklıkla tekrar eden hareketlerden kaynaklanır (yani aşırı kullanım).Tedavide ağrı ve inflamasyonun azaltılması için dinlenme, atel, ısı ve soğuk uygulama kombinasyonunu içerebilir. Medikal tedavi ile geçmezse cerrahi olarak çıkarılır.
Dupuytren kontraktürü genellikle yıllar boyunca gelişen bir el deformitesidir. El ayasında cildin altında kalan fasia denilen bir doku tabakasını etkiler. Cildin altında düğümler ve ilerleyince bir veya daha fazla parmağı bükülmüş bir pozisyona çekebilen kalın bir kordon oluşturur.Etkilenen parmaklar tam olarak düzleştirilemez, Bu düğümler dokunmaya duyarlı olabilir, ancak genellikle ağrılı değildir.
Duputren kontraktürü sebebi tam olarak bilinmemektedir.
Dupuytren’in kontraktürü genellikle 50 yaşından sonra ortaya çıkar. Sigara kullanımı, ve alkol alımı da Dupuytren ile ilişkilidir. Diyabetli bireylerin Dupuytren kontraktürü riskinde artış olduğu bildirilmektedir.
Ortopedik cerrahi, Dupuytren hastalığının hafif vakalarını kötüleştirebilir ve erken palmar nodülü olan hastalar için önerilmemektedir. Bununla birlikte, cerrahi daha ileri vakalarda etkili olabilir.Cerrahi, anormal dokuyu avuç içi ve parmaklardan çıkarır. Amaç, kordları keserek kontraktürleri tedavi etmektir.
Çoğunlukla Orta yaşlı kadınlarda görülür.Hastaların hikayesinde geçirilmiş başparmak kırıkları ,yoğun eli kullanan işler yapma ve ailede artrit olanlarda kireçlenme daha sıktır.
Hastada başparmak tabanında ağrı başparmak kullanım gerektiren basit işlerde zorlanma(kavonoz kapağı ve kiliti açmakta ağrı hissetme)şikayetleri vardır.İlerleyen vakalarda elde deformite görülür.
Tedavi de önce dinlenme,etkınlık kısıtlama veya sabitleyıcı bileklikler yanında ağrı kesiciler verilir.Bunun yanında erken safhalarda kortizon uygulanması geçiçi süre iyilik sağlayabilir.
Tedavide cerrahi olarak FCR Interpozisyon Artroplastisi yapılır. (kireçlenme bölgesini aldıktan sonra araya tendonlar veya yapay eklemler kulanılır.).operasyon sonrası 3-4 hafta alçı sonrasında basit egzersizler başlanır arada 4-6 hafta daha dinlenme atel kullanılır.Ameliyatı takiben 3 ay boyunca yorucu aktivite önlenir.Bu ameliyattan % 90 hasta ağrının giderilmesinden ve başparmağın hareketlerinin geri kazanılmasından çok memnun kalmıştır.
